Εκτύπωση

 

 

Η χρονιά τελειώνει με ένα ευχάριστο νέο για τα ΑΣΚΙ. Μετά από επίμονη αναζήτηση βρέθηκε ένας νέος χώρος, κατάλληλος να φιλοξενήσει τις αρχειακές συλλογές, κυρίως της περιόδου της μεταπολίτευσης και τη βιβλιοθήκη που στεγάζονταν παλαιότερα στη Σαρρή 14 και είχαν εγκιβωτιστεί. Οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και στο επόμενο χρονικό διάστημα θα ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των συλλογών και ο νέος χώρος που βρίσκεται στην οδό Σωκράτους θα είναι διαθέσιμος για το αναγνωστήριο, τα Εργαστήρια και τα Προσχέδια των ΑΣΚΙ και για άλλες εκδηλώσεις.

Το διάστημα που μεσολάβησε από την έκδοση του προηγούμενου τεύχους του Αρχειοτάξιου έως σήμερα συνεχίστηκε ο εμπλουτισμός των αρχειακών συλλογών και της βιβλιοθήκης των ΑΣΚΙ με σημαντικές προσκτήσεις.Τον Μάιο του 2019, περιήλθε στα ΑΣΚΙ το προσωπικό αρχείο του ιστορικού στελέχους της ανανεωτικής αριστεράς Γιάννη Μπανιά, δωρεά της οικογένειάς του, το οποίο, ως τότε, φιλοξενούνταν στα γραφεία της Εποχής. Το ογκώδες αρχείο (περίπου 60 κουτιά) ακολουθεί την πολιτική διαδρομή του Γιάννη Μπανιά (1937 – 2012), ο οποίος από την φοιτητική του ζωή, στο Γκράτς της Αυστρίας, ανέπτυξε έντονη πολιτική και συνδικαλιστική δράση. Το πολιτικό αρχείο του Γιάννη Μπανιά, περιέχει τεκμήρια από το ΚΚΕ εσ. αλλά κυρίως από το ΚΚΕεσ. – Ανανεωτική Αριστερά και από την ΑΚΟΑ. Παράλληλα, διαθέτει και μια μεγάλη συλλογή εντύπων (εφημερίδων και περιοδικών κυρίως). Το αρχείο συνιστά μια ιδιαίτερα σημαντική πηγή για την πολιτική ιστορία των φορέων της ανανεωτικής αριστεράς στην Ελλάδα καθώς και του κινήματος οικολογίας. Ταυτόχρονα αναδεικνύει τη μοναδική προσωπικότητα του Γιάννη Μπανιά και την πολύχρονη πολιτική διαδρομή του.

Το Νοέμβριο του 2018 ο Δημήτρης Τσαλκάνης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ επιστολές από την αλληλογραφία της οικογένειάς του, της δεκαετίας του 1930, και η Αγγελική Σινούρη αυτοβιογραφικά κείμενα του πατέρα της Ανδρέα Σινούρη. Τον Δεκέμβριο ο Θεμιστοκλής Βώκος δώρισε στα ΑΣΚΙ εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία του Μεσοπολέμου και των δεκαετιών 1940 και 1950 και η Άννα Μιχοπούλου τόμους του περιοδικού Ήλιος της δεκαετίας του 1950. Τον Ιανουάριο του 2019 η Κωστούλα Σκλαβενίτη κατέθεσε στα ΑΣΚΙ αντίγραφο πρακτικών της δίκης Πολκ, καθώς και τεκμήρια από τον αντιδικτατορικό αγώνα στην Ιταλία. Τον Φεβρουάριο ο Γιάννης Σιάτιστας δώρισε μια ψιλογραφία πολιτικών κρατουμένων από τις Φυλακές Αίγινας και ο Λευτέρης Ξάνθος αφίσες και πλακάτ (μακέτες πρωτότυπες και εκτυπώσεις) φιλοτεχνημένα από τον ίδιο για το αντιδικτατορικό κίνημα στο Ντίσελντορφ, καθώς και φωτογραφίες ελλήνων μεταναστών και αντιδικτατορικών εκδηλώσεων στη Δυτική Γερμανία.

Τον Μάρτιο ο Γιώργος και η Λιάνα Αραχωβίτη κατέθεσαν στα ΑΣΚΙ το προσωπικό τους πολιτικό αρχείο από την περίοδο που δραστηριοποιούνταν στο ΕΚΚΕ, καθώς και έντυπα και αφίσες του ΕΚΚΕ και της ΑΑΣΠΕ. Ο Ολύμπιος Δαφέρμος παραχώρησε τεκμήρια για τους φοιτητικούς συλλόγους την περίοδο της δικτατορίας της 21ης Απριλίου και η Σόνια Τσιτήλου αντίγραφο του φακέλου κοινωνικών φρονημάτων του Μπάμπη Δρακόπουλου από την Ασφάλεια, καθώς και άρθρα του στη εφ. Η Αυγή. Τον Ιούλιο ο Κωστής Καρπόζηλος κατέθεσε στα ΑΣΚΙ το πολιτικό αρχείο της Ελένης Φαμελιάδου-Νάκου, το οποίο περιλαμβάνει αρχειακά τεκμήρια και έντυπα από την προσωπική της διαδρομή στο ΕΚΚΕ. Τέλος τον Οκτώβριο, η Ειρήνη Νεδέλκου παραχώρησε στα ΑΣΚΙ ψηφιακά αντίγραφα τεκμηρίων και αυτοβιογραφικών κειμένων του πατέρα της Γιώργου Νεδέλκου, γιατρού του Αρχηγείου Ηπείρου του ΔΣΕ.

Σημαντικές ήταν και οι δωρεές με προσθήκες σε αρχεία και συλλογές που έχουν ήδη κατατεθεί στα ΑΣΚΙ. Ο Νέστορας Παπανικολόπουλος κατέθεσε φωτογραφίες από την εξορία, προσωπικά έγγραφα και χειρόγραφα βιβλία πουσυμπληρώνουν το αρχείο της Βίργως Βασιλείου, ενώ η Μαίρη Κολιούτεκμήρια της οικογένειας Δαγκλή (φωτογραφίες κ.ά.) καθώς και έντυπα και φωτογραφίες της ΕΠΟΝ. Ο Άγγελος Γκόγκογλου εμπλούτισε το προσωπικό του αρχείο που έχει καταθέσει στα ΑΣΚΙ με τεκμήρια από τον αντιδικτατορικό αγώνα καθώς και αρχειακά τεκμήρια της ΕΚΟΝ/Ρήγας Φεραίος και του ΚΚΕ Εσωτερικού. Τέλος, η Βουβούλα Σκούρα ενίσχυσε τις συλλογές των ΑΣΚΙ με slides, φωτογραφίες και ψηφιακά αντίγραφα αφισών σχεδιασμένων από την ίδια, καθώς και το e-book – φωτογραφικό λεύκωμα “ΚΚΕεσ-Στιγμιότυπα”.

Με έντονους ρυθμούς συνεχίστηκε και ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης. Τον Οκτώβριο του 2018 η Κατερίνα Χαιρέτη κατέθεσε στα ΑΣΚΙ εφημερίδες, περιοδικά φυλλάδια και καταστατικά εργατικών σωματείων της περιόδου 1930-1950, ενώ ο Τάκης Μαστρογιαννόπουλος βιβλία, φυλλάδια και περιοδικά της Μεταπολίτευσης. Το Νοέμβριο η Κατερίνα Αρβανιτάκη δώρισε στα ΑΣΚΙ περιοδικά της Μεταπολίτευσης και η Μαρία Ηλιού φύλλα της εφ. Λαϊκό Βήμα καθώς καιέντυπα και τεκμήρια των δεκαετιών 1940, 1960 και 1970. Τον Ιανουάριο του 2019 η κυρία Σπηλιοπούλου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ βιβλία από τη βιβλιοθήκη του πατέρα της. Τον Φεβρουάριο ο Κωστής Καρπόζηλος κατέθεσε τις εφημερίδες Εμπρός, Φωνή των εργατών, Οργάνωσις και άλλα έντυπα της ελληνοαμερικανικής αριστεράς των δεκαετιών 1920 και 1930 και ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος εφημερίδες της περιόδου της μεταπολίτευσης.

Τον Μάρτιο η Αναστασία Καμινάρη δώρισε στα ΑΣΚΙ βιβλία για την ιστορία της αριστεράς και τον Απρίλιο η Βέτα Χονδρορίζου βιβλία και φυλλάδια σχετικά με τις συνθήκες εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση και το συνδικαλιστικό κίνημα. Τον Ιούλιο ο Στέλιος Αποστόλου δώρισε αφίσες της Ένωσης Αριστερών Νέων, του ΣΥΝ, της Νεολαίας ΣΥΝ κ.ά., ο Αλέκος Φλαμπουράρης σειρά του περιοδικού Άλφα (1995-2000) και το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά φυλλάδια, αποφάσεις και θέσεις συνεδρίων του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ της περιόδου 1999-2009. Τον Σεπτέμβρη ο Στάθης Κουβελάκης κατέθεσε αφίσες, φυλλάδια, προκηρύξεις και έντυπα του ΚΚΕ εσ. και της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και η Αγνή Σιδερίδου βιβλία από τη Βιβλιοθήκη Λευτέρη Αποστόλου. Τέλος τον Οκτώβριο ο Παντελής Μούτουλας τμήμα της Βιβλιοθήκης του Ιωάννη Μιχόπουλου - Ωρίωνα, καπετάνιου του ΕΛΑΣ.

Σειρές εντύπων, καθώς και μεμονωμένα βιβλία, περιοδικά, φυλλάδια, cdsκαι αρχειακά τεκμήρια πρόσφεραν στα ΑΣΚΙ οι Βασίλης Αγγελίδης, Μυρώδης Αθανασίου, Κλεονίκη Αλεξοπούλου, Νικόλαος Βάλης, Παναγιώτης Βέμμος, Θανάσης Γάλλος, Μίμης Δαρειώτης, Νατάσσα Δομνάκη, Χρήστος Ηλιάδης, Κώστας Κατσούδας, Χαράλαμπος Κόρακας, Σπύρος Κουζινόπουλος, Δήμητρα Λαμπροπούλου, Μαρία Μαυροειδή, Στέλιος Μηλιούλης, Άννα Μιχοπούλου, Φανή Μπήτου, Βασίλης Μπογιατζής, Παντελής Μπουκάλας, Ιωάννης Νιζαμίδης, Παγωνιτάκης, Ιωάννα Παπαθανασίου, Στάθης Παυλόπουλος, Δημήτρης Πλουμπίδης, Ρένα Χωρέμη, Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, Γαλλική Σχολή Αθηνών, Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Δήμος Κρωπίας, Δημοτική Βιβλιοθήκη Νέας Φιλαδέλφειας, Εκδόσεις «Εκτός των Τειχών», Εκδόσεις Θεμέλιο, Εκδόσεις Καστανιώτη, Εκδόσεις «Πόλις», Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, RaycapSA, Rosa Luxemburg Stiftung Southeast Europe, Stiftung Ettersberg.

Το διάστημα Μάρτιος-Ιούνιος 2019 τα ΑΣΚΙ, σε συνεργασία με το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, διοργάνωσαν σειρά συζητήσεων με τον τίτλο: «Το τσαντίρι του Πλάτωνα - Eflatun çadırı». Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκαν 7 συναντήσεις με ομιλητές τους Cengiz Aktar, Ilay Romain Ors, Nazan Maksudyan, Murat Issı, Melis Cankara, Aline Ozinian και Şükrü Ilıcak, διανοούμενους της Τουρκίας που έχουν επιλέξει να ζουν στην Αθήνα ή την επισκέπτονται συχνά, με σκοπό την παρουσίαση των προσωπικών τους ερευνητικών διαδρομών, για την πολιτική και την ιστορία.

 

Την περασμένη χρονιά την πρακτική του άσκηση πραγματοποίησε στα ΑΣΚΙ ο φοιτητής Βασίλης Βλάχος από το Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Τον Ιανουάριο του 2019 τα ΑΣΚΙ, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΙΙΕ/ΕΙΕ) με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του 20ού τεύχους του Αρχειοτάξιου, αφιερωμένου στον Σπύρο I. Ασδραχά και την ανάρτηση των σεμιναρίων του (ΕΙΕ, 1994-2007) στον ιστότοπο του ΕΙΕ, διοργάνωσαν εκδήλωση μνήμης και τιμής στον Σπύρο Ι. Ασδραχά. Συμμετείχαν οι Ευτυχία Λιάτα, Ηλίας Νικολακόπουλος, Πόπη Πολέμη και Μαρία Χριστίνα Χατζηιωάννου. Μετά το τέλος της εκδήλωσης προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ «Από το χώρο στις ανθρώπινες σχέσεις: Τα Κερκυραϊκά φέουδα 15ος-18ος αι. Ένα μάθημα του Σπύρου Ασδραχά», σε σκηνοθεσία Νίκου Γραμματικόπουλου.

 

Τον Απρίλιο του 2019 πραγματοποιήθηκε, σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Θεμέλιο, παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Καραμανωλάκη, Ανεπιθύμητο παρελθόν. Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αι. και η καταστροφή τους. Στην παρουσίαση μίλησαν οι Σταύρος Ζουμπουλάκης, Δήμητρα Λαμπροπούλου, Στρατής Μπουρνάζος, Ηλίας Νικολακόπουλος και Δημήτρης Πλουμπίδης. Ενώ τον Οκτώβριο, με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα χρόνων από την καύση των φακέλων, διοργανώθηκε, σε συνεργασία με την Εφημερίδα των Συντακτών και τις Εκδόσεις Θεμέλιο, εκδήλωση-συζήτηση με τίτλο «Τι έμεινε από τους φακέλους;». Συμμετείχαν οι Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Ελένη Καρρά, Μίλτος Κύρκος, Αναστασία Λαμπρία, Ηλίας Νικολακόπουλος, Γιώργος Πετρόπουλος, Δημήτρης Πλουμπίδης, Ριχάρδος Σωμερίτης και Ιωάννα Σωτήρχου.

Και αυτή τη χρονιά τα ΑΣΚΙ συνέχισαν τη συνεργασία τους με τον ραδιοφωνικό σταθμό 105,5 Στο Κόκκινο και την εκπομπή Η Ιστορία στο Κόκκινο: μια εκπομπή για το παρελθόν, η οποία μεταδιδόταν κάθε Κυριακή 13.00-14.00. Ο έκτος κύκλος (28 εκπομπές) που διήρκησε από 21 Οκτωβρίου έως 14 Ιουλίου κάλυψε πλήθος ιστορικών θεμάτων: τις οικογενειακές σχέσεις τον 19ο αιώνα, την Κατοχή και την Αντίσταση στον ελληνικό κινηματογράφο, την ιστορία του ΣΕΚΕ, τις πολιτικές διώξεις, τους Θρησκευτικούς πολέμους στην Ευρώπη τον 16ο και τον 17ο αιώνα, τη μνήμη του πολέμου της Αλγερίας, την ελληνική μετανάστευση στη Γερμανία, τη σχέση δημοκρατίας και ιστορίας, τους φιλολογικούς συλλόγους στην Αθήνα του 19ου αιώνα, τη σχέση ιστορίας και πολιτισμού, τη μειονότητα της Θράκης, τη σχέση κόμικς και ιστορίας, την ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τη δημόσια υγεία στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, τη θέση της χριστιανικής θρησκείας σήμερα, την ιστορική εξέλιξη της ιδιότητας του Έλληνα πολίτη, τη Χρυσή Αυγή, την πολιτική ορθότητα, την ιστορία της ΕΚΟΦ, τις πρώτες μεταπολεμικές δημοτικές εκλογές του 1951, τα ψηφιακά αρχεία και τις πηγές, την ιστορία του stand-upcomedy και την καταστροφή των φακέλων κοινωνικών φρονημάτων, ενώ φιλοξένησε συνεντεύξεις του Γεράσιμου Νοταρά και του Βασίλη Λουλέ. Όλες οι εκπομπές είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση: https://www.mixcloud.com/aski. Η εκπομπή φιλοξένησε ιστορικούς, κοινωνικούς επιστήμονες, καλλιτέχνες, δημοσιογράφους: Γιώργος Ανδρίτσος, Δήμητρα Βασιλειάδου, Πολυμέρης Βόγλης, Κώστας Γαγανάκης, Γιώργος Γούσης, Θωμάς Ζάμπρας, Μυρσίνη Ζορμπά, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Χρήστος Ηλιάδης, Ηλίας Κολοβός, Βασίλης Κουτσούκος, Αντώνης Λιάκος, Βασίλης Λουλές, Θανάσης Μπαρλαγιάννης, Δημήτρης Μπαχάρας,  Στρατής Μπουρνάζος, Γεράσιμος Νοταράς, Γιώργος Νούσης, Παναγιώτης Πανταζής, Νίκος Παπαδογιάννης, Γιάννης Παπακονδύλης, Δημήτρης Παπανικολάου, Χρήστος Πουλιάνας, Άννα-Μαρία Σιχάνη, Νίκος Σταματίνης, Δημήτρης Χριστόπουλος και Δημήτρης Ψαρράς. Την επιστημονική επιμέλεια των εκπομπών είχε ο Ηλίας Νικολακόπουλος, την οργάνωση παραγωγής η Ιωάννα Βόγλη και ο Χρήστος Τριανταφύλλου και τη μουσική επιμέλεια ο Θανάσης Μήνας. Συντονιστές των εκπομπών ήταν οι Θανάσης Γάλλος, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Κωστής Καρπόζηλος, Ηλίας Νικολακόπουλος, Στάθης Παυλόπουλος και Χρήστος Τριανταφύλλου.

Τα ΑΣΚΙ σταθερά στην επιδίωξή τους να εμπλουτίζουν τις ερευνητικές υποδομές και τη διαθεσιμότητα των ψηφιακών πηγών γύρω από τη σύγχρονη ιστορία, προχώρησαν, κατά την προηγούμενη περίοδο, σε μια σειρά από σχετικές δράσεις.

nike