Ο χρόνος που πέρασε από το 8ο τεύχος του Αρχειοταξίου έως σήμερα υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικός για ΑΣΚΙ: η ολοκλήρωση ενός μεγάλου ευρωπαϊκού προγράμματος τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης, οι εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη για τους Λαμπράκηδες και στην Αθήνα για τα σαράντα χρόνια από την 21η Απριλίου 1967, οι νέες προσκτήσεις και εκδόσεις, πλούτισαν, εκτός από τις γνώσεις και τις εμπειρίες μου, τις συλλογές των ΑΣΚΙ και εξασφάλισαν την περαιτέρω προβολή τους.

Τον Ιούλιο του 2006 η Αλέκα Μπουτζουβή κατέθεσε το αρχείο Προφορικής Ιστορίας που συγκρότησε, η ίδια, με μαρτυρίες και αφηγήσεις από την κυπριακή τραγωδία, καθώς και την πλήρη σειρά των Πρακτικών της Κυπριακής Βουλής της περιόδου 1974-1991. Η δωρεά, που εμπλουτίζει αποφασιστικά τις συλλογές Προφορικής Ιστορίας των ΑΣΚΙ, συμπληρώνεται με τα ηχογραφημένα πρακτικά της ημερίδας «Μαρτυρίες σε ηχητικές και κινούμενες εικόνες» (1997), με διάφορα βιβλία και με σημαντική σειρά αντιγράφων της εφημερίδας Κοινωνισμός (1910).

Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, ο Γιώργος Μαυρογορδάτος διεύρυνε τις συλλογές μας για τη Μεταπολίτευση με το «Αρχείο Επαγγελματικών Οργανώσεων 1980-1988» που είχε συγκροτήσει με βάση 126 φακέλους συνδικαλιστικών και επαγγελματικών οργανώσεων, οι οποίοι περιέχουν τα καταστατικά και άλλα έντυπα τεκμήρια, καθώς και συστηματικές αποδελτιώσεις του Τύπου για τη δράση τους.

Την ίδια περίοδο, η Όλγα Κατσιαρδή-Hering, παραχώρησε προς χρήση από τα ΑΣΚΙ, τη συλλογή αντιδικτατορικών εντύπων του Gunnar Hering με περιοδικές εκδόσεις, προκηρύξεις και φυλλάδια που αντικατοπτρίζουν την αντιδικτατορική δράση στον γερμανόφωνο κόσμο. Στη συλλογή, η οποία συμπληρώνει τις μοναδικές αντιδικτατορικές συλλογές των ΑΣΚΙ, περιλαμβάνονται επίσης αποκόμματα από τον ελληνικό και διεθνή Τύπο της περιόδου της δικτατορίας (1967-1974).

Το φθινόπωρο, ο Χρήστος Παπουτσάκης κατέθεσε φάκελο με πρωτότυπα έγγραφα της Χωροφυλακής Χανίων, επικεντρωμένα στις διώξεις αριστερών και δημοκρατικών πολιτών στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.

Τον κατάλογο των πρόσφατων αρχειακών προσκτήσεων συμπλήρωσε η δωρεά του Πέτρου Κουλουφάκου, ο οποίος κατέθεσε τον Οκτώβριο, χειρόγραφα τετράδια του ημερολογίου του πατέρα του, Κώστα Κουλουφάκου, με τις περιπέτειες της δραπέτευσής του από ιταλικό στρατόπεδο συγκέντρωσης το φθινόπωρο του 1943, την άφιξή του στην Αίγυπτο και το νέο εγκλεισμό του στα «σύρματα» της Μέσης Ανατολής. Η δωρεά περιλαμβάνει επίσης φωτογραφικά τεκμήρια, χαρακτηριστικά της ζωής στον Άη Στράτη, και στιγμιότυπα από τη συντακτική επιτροπή της Επιθεώρησης Τέχνης.

Την ίδια περίοδο το φωτογραφικό αρχείο των ΑΣΚΙ διευρύνθηκε σημαντικά με τα προσωπικά φωτογραφικά αρχεία του Λεωνίδα Κύρκου και του Τάκη Μπενά, που περιλαμβάνουν τεκμήρια από τις πολιτικές διαδρομές των δύο ανδρών, κυρίως στη δεκαετία του 1960 και στην άμεση μεταπολιτευτική περίοδο, του Λευτέρη Μαυροειδή με φωτογραφίες από τις συναντήσεις του με έλληνες και ξένους διανοούμενους, καθώς και του Θόδωρου Μαλικιώση με φωτογραφικά στιγμιότυπα από λογοτεχνικές συναντήσεις και εκδηλώσεις του εκδοτικού οίκου Θεμέλιο. Φωτογραφίες του πατέρα της, ποιητή Γιάννη Ρίτσου, παραχώρησε στα ΑΣΚΙ, με την ευγενική μεσολάβηση της Όλγας Σελλά, η Έρη Ρίτσου.

Τον Νοέμβριο, ο Στέφανος Στεφάνου κατέθεσε, τα χειρόγραφα τετράδια της Παγώνας Στεφάνου, εργόχειρά της από τις φυλακές, οικογενειακή αλληλογραφία, φωτογραφίες και άλλα προσωπικά και οικογενειακά τεκμήρια.

Τον Δεκέμβριο, η Ζώγια Χρονάκη, στη μνήμη της Άννυς Βρυχέα, δώρισε στα ΑΣΚΙ το προσωπικό της αρχείο, εμπλουτίζοντας με τρόπο καθοριστικό τις συλλογές μας για το γυναικείο κίνημα. Το αρχείο, εντυπωσιακό σε όγκο, περιλαμβάνει σημαντικότατα τεκμήρια της Κίνησης Δημοκρατικών Γυναικών, που λειτούργησε στο πλαίσιο του ΚΚΕ Εσωτερικού, καθώς και τεκμήρια της Ομάδας Γυναικείων Σπουδών που οργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Σε αντίστοιχη κατεύθυνση, τον Ιανουάριο του 2007, η δωρεά του Θεοδόση Θωμαδάκη συμπλήρωσε με αρχειακά τεκμήρια, έντυπα και φωτογραφικό υλικό τις αρχειακές σειρές που διαθέτουμε για το διεθνές τροτσκιστικό κίνημα, τα κόμματα και τις οργανώσεις που συντήρησαν την παράδοσή του στην Ελλάδα.

Τον Φεβρουάριο, με την ευγενική μεσολάβηση του Νίκου Θεοτοκά, ο Νίκος Χαρτουλάρης κατέθεσε προσωπικές του σημειώσεις για την ιστορία του ΚΚΕ στην Χίο, καθώς και σχεδόν πλήρη σειρά της εφημερίδας Πρωτοπόρος Χίου της περιόδου 1944-1947, και 19 φύλλα της επίσης χιώτικης εφημερίδας Εμπρός των χρόνων 1944-1945.

Η Ντούνια Κουσίδου συνέχισε τις δωρεές της προσφέροντας το χειρόγραφο ημερολόγιο του στρατιώτη Χρ. Καραγιάννη (1918-1919), τεκμήρια του νεολαιίστικου κινήματος και επίσημα έγγραφα της απριλιανής δικτατορίας. Από τις συλλογές του αείμνηστου Σταύρου Σταυρόπουλου κατέθεσε επίσης στα ΑΣΚΙ αρχειακά τεκμήρια και παράνομες εκδόσεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου, καθώς και γραπτές μαρτυρίες για το αντιστασιακό κίνημα στην περιοχή.

Τον Μάρτιο, ο Γιώργος Γιαννόπουλος προσέφερε, με την ευγενική μεσολάβηση του Νίκου Πετραλιά, μια εκτεταμένη συλλογή μεταπολιτευτικού κυρίως περιοδικού τύπου, καθώς και ένα σημαντικό αρχείο προκηρύξεων της μεταπολίτευσης από πολιτικά κόμματα και οργανώσεις, συνδικαλιστικούς φορείς, κοινωνικά κινήματα και πρωτοβουλίες συμπαράστασης.

Τον Απρίλιο, με την ευγενική μεσολάβηση της Μαίρης Αρώνη, έφτασαν στα ΑΣΚΙ οι δωρεές της Ελένης Καμουλάκου και της Μαίρης Νικολέτου-Καβαδέλα, με σημαντικά τεκμήρια για την ιστορία της Αντίστασης και για τη ζωή των κρατουμένων γυναικών στις φυλακές Πάτρας. Μεμονωμένα αρχειακά τεκμήρια κατέθεσαν η Ειρήνη Βλάχου-Ραγιά, ο Νίκος Κατηφόρης και ο Αποστόλης Παπαγεωργίου. Ο Κώστας Δαύλιας κατέθεσε στα ΑΣΚΙ 15 κασέτες, όπου καταγράφεται η προσωπική μαρτυρία του αγωνιστή Τάσου Αναστασόπουλου, καθώς και τετράδιο με αυτοβιογραφικά στοιχεία.

Πολύ πρόσφατα ο Σύλλογος Αντιρρησιών Συνείδησης κατέθεσε το αρχείο του, ανοίγοντας έναν καινούργιο ορίζοντα στις συλλογές των ΑΣΚΙ για τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα. Το αρχείο τελεί υπό ταξινόμηση.

Η βιβλιοθήκη διευρύνθηκε με σειρά από νέες εκδόσεις και περιοδικά. Η Μαρία Ηλιού και ο Ηλίας Ηλιού συνέχισαν τον εμπλουτισμό της βιβλιοθήκης Φίλιππου Ηλιού με βιβλία και περιοδικές εκδόσεις. Ο Γαβριελάτος κατέθεσε στη βιβλιοθήκη σειρές βιβλίων και περιοδικών, από την προσωπική του βιβλιοθήκη, καθώς και τμήμα της βιβλιοθήκης του Γιάννη Κυπαρίδη για την σύγχρονη ελληνική ιστορία, την πολιτική και την μαρξιστική και τροτσκιστική φιλολογία. Βιβλία μαρξιστικής και σύγχρονης ελληνικής ιστορία δώρισε ο Χριστόφορος Παπατριανταφύλλου. Σειρά βιβλίων του πρόσφερε ο Παναγιώτης Παπαγαρυφάλλου, καθώς και οι εκδόσεις Καστανιώτη. Οι εκδόσεις Δομή προσέφεραν στα Αρχεία τη δεκαεξάτομη σειρά Ιστορία των Ελλήνων. Τα ΓΑΚ Λάρισας δώρισαν 50 τίτλους εντύπων των δεκαετιών ’50-’60. Ο Αλέκος Αλαβάνος συνέχισε τη δωρεά βιβλίων στη βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ. Ο Μάνος Ιωαννίδης προσέφερε σειρά πρακτικών από τις δίκες της χούντας. Η Σ. Λούμου εμπλούτισε με τη δωρεά της τις συλλογές των βιβλίων γύρω από αγροτικά ζητήματα.

Τεκμήρια σε ψηφιακή μορφή κατέθεσαν ο Γιώργος Χατζόπουλος (Πανσπουδαστική), ο Αλέξης Περτσινίδης (ΔΝΛ Θεσσαλονίκης), ο Δημήτρης Ψαρράς (Αγώνας), ενώ ο Φώτος Λαμπρινός δώρισε 16 dvd με τη σειρά Πανόραμα του Αιώνα.

Οι σειρές των περιοδικών εμπλουτίστηκαν σημαντικά. Περιοδικές εκδόσεις της δεκαετίας 1940-1950 πρόσφεραν ο Μανώλης Βουρλιώτης (αντίγραφα φύλλων παράνομου τύπου της Σάμου), η Ελευθερία Δροσάκη, ο Ζήσης Πρωτοπαππάς και ο Βασίλης Βουγιούκας. Τις συλλογές τους με έντυπα και περιοδικά εμπλούτισαν με νέες δωρεές η Αγγελική Κωνσταντακοπούλου, η Άντεια Φραντζή και ο Γιάννης Βούλγαρης. Η Αφροδίτη Κατσουλάκη-Γεωργιάδου κατέθεσε αντίγραφα πρωτοσοσιαλιστικών εφημερίδων της δεκαετίας του 1920. Η Μαρία Καραβία πρόσφερε σπάνια τεύχη του περιοδικού Hellenic Review.

Βιβλία και περιοδικές εκδόσεις πρόσφεραν στα Αρχεία η Μαίρη Αρώνη, η Μαρία Βεάκη, η Αλίκη Βαξεβάνογλου, η Νίτσα Γαβριηλίδου, ο Γιώργος Γκουζούλης, ο Ανδρέας Δεληβοριάς, ο Νίκος Θεοτοκάς, ο Γαβριήλ Λαμπάτος, η Κορίνα Ζήση-Κλήμη, ο Δημήτρης Λιβιεράτος, ο Λευτέρης Μαυροειδής, ο Κώστας Μπαρούτας, ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, η Ελένη Μολφέση, ο Δημήτρης Παλαιολογόπουλος, ο Χρήστος Παπουτσάκης, η Κρήνη Παυλίδου-Αλικούλη, η Μαρίνα Πετράκη, ο Μιχάλη Ποντίκης, η Κατερίνα Πορφυρογένη, ο Ζήσης Πρωτοπαππάς, η Μάρθα Πύλια, η Αφροδίτη Σακελλαρίδου, η Όλγα Σελλά, ο Ηλίας Στάβερης, ο Νίκος Τσικρίκης, ο Γιώργος Φαρσακίδης, ο Αλέκος Χατζηκώστας, οι εκδόσεις Βιβλόραμα, το ΕΛΙΑ, η εφημερίδα Ελευθεροτυπία, το Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, το Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας, το Μουσείο Μπενάκη, το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού και οι εκδόσεις Θεμέλιο.

Τον Νοέμβριο του 2006 ολοκληρώθηκε η πραγματοποίηση του προγράμματος «Πολιτισμός και Αριστερά στον 20ό αιώνα. Ψηφιοποίηση τεκμηρίων από τις συλλογές των ΑΣΚΙ», στο πλαίσιο της «Κοινωνίας της Πληροφορίας». Το πρόγραμμα παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στις 18 Δεκεμβρίου 2006, ενώ εκδόθηκε και σχετικό φυλλάδιο με τον κατάλογο των συλλογών που έχουν ψηφιοποιηθεί. Από τον Ιανουάριο του 2007 τα ΑΣΚΙ ανέλαβαν την πραγματοποίηση ενός νέου έργου, στο πλαίσιο της ΚτΠ με θέμα: «Η ελληνική νεολαία στις συλλογές των ΑΣΚΙ. Πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Μεταπολίτευση (1940-1974)». Ανάμεσα τους το αρχείο του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΠΟΝ, το αρχείο της Νεολαίας ΕΔΑ, το αρχείο της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, καθώς και μια μοναδική συλλογή τεκμηρίων του αντιδικτατορικού αγώνα. Εκτός από το νέο πρόγραμμα της ΚτΠ, τα ΑΣΚΙ ανέλαβαν –στο πλαίσιο προγράμματος ενίσχυσης των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων από το Υπουργείο Απασχόλησης-, τη διεξαγωγή έκθεσης τεκμηρίων και φωτογραφιών, τον Μάρτιο του 2008, με θέμα: «Μετεμφυλιακές πραγματικότητες και οι δρόμοι της Αριστεράς 1950-1967». Επίσης το Ίδρυμα Ιωάννη Κωστόπουλου, τον Σεπτέμβριο του 2006, ενίσχυσε τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας με το ποσό των 8.000 ευρώ για τη σύνταξη βιβλιογραφίας πρωτοσοσιαλιστικών και κομμουνιστικών εντύπων (βιβλία και φυλλάδια) στην ελληνική γλώσσα, την περίοδο 1911-1936. Ήδη έχει συγκροτηθεί –μετά από αναζητήσεις σε δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες-, το κύριο σώμα των εντύπων, το οποίο υπερβαίνει τους 700 τίτλους. Η έκδοση της βιβλιογραφίας προβλέπεται εντός του 2008.

Γόνιμη υπήρξε η χρονιά και σε επίπεδο δημόσιας παρουσίας και εκδηλώσεων. Οι Φίλοι των ΑΣΚΙ, τον Ιούνιο του 2006, διοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη εκδήλωση με θέμα: «Η αριστερά στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του ’60». Παράλληλα διοργανώθηκε από τα ΑΣΚΙ σχετική έκθεση τεκμηρίων και φωτογραφιών στο χώρο της εκδήλωσης.

Η Πολιτιστική Κίνηση Αιγυπτιωτών του Συνασπισμού, σε συνεργασία με τα ΑΣΚΙ διοργάνωσαν διημερίδα με θέμα: «Η ελληνική αριστερά στην Αίγυπτο. Ιδέες, δράση, συμβολή». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 Δεκεμβρίου 2006, στην αίθουσα «Αντώνη Τρίτση», στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων.

Από τις 20 έως τις 24 Απριλίου 2007 τα ΑΣΚΙ και Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΙΝΕ/ΕΙΕ), διοργάνωσαν –στο αίθριο και στο αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας» του ΕΙΕ- εκδηλώσεις με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την εγκαθίδρυση της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967.

Ως προς τις εκδόσεις, στη σειρά «Μαρτυρίες» την οποία διευθύνει ο Άγγελος Ελεφάντης, τα ΑΣΚΙ με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις «Βιβλιόραμα» το έβδομο βιβλίο: Με τους αντάρτες στη Δυτική Μακεδονία. Αναμνήσεις από Κατοχή, Εμφύλιο, Τασκένδη του Τάκη Κωστόπουλου.

Από τον Ιούνιο του 2006 έως σήμερα πραγματοποίησαν τις πρακτικές τους ασκήσεις στα ΑΣΚΙ φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Πιο συγκεκριμένα, από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποίησαν την πρακτική τους άσκηση οι παρακάτω φοιτητές (1 μήνας): Γιώργος Αρβανίτης, Λυγία Γεωργίου, Αγγελής Ζαρόκωστας, Μαρία Ιωαννίδου, Κωνσταντίνος Λαγός, Χριστίνα Μπουντάκα, Μαργαρίτα Ντεμερούκα και Φοίβος Τσούμπος. Από το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου οι φοιτήτριες (1 μήνας): Γεωργία Μαγκανά και Μαρία Μουταφτσή. Από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας οι φοιτήτριες (1 μήνας): Μαρία Γαμβέτα, Κερασία Μαλαγιώργη και Σοφία Στρατή. Τέλος, από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου οι φοιτητές (3 μήνες): Άγγελος Ευαγγελινίδης και Μελίνα Τοδούλου.

Το χειμερινό εξάμηνο 2006-2007, στο πλαίσιο των «Εργαστηρίων των ΑΣΚΙ», οι Άγγελος Ελεφάντης και Τάσος Σακελλαρόπουλος πραγματοποίησαν μεταπτυχιακό σεμινάριο με θέμα: «Η ιστορική πράξη και η απόδοσή της. Στιγμές της αντίστασης από τα κείμενα του Σ. Πατατζή».

Και το διάστημα αυτό συχνά υπήρξε η χρήση αρχειακών και φωτογραφικών τεκμηρίων από τις συλλογές των ΑΣΚΙ, τόσο σε εκθέσεις όσο και σε τηλεοπτικές εκπομπές, στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο καθώς και σε εκδόσεις.

Στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Ιανουαρίου του 2007 εκλέχτηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας με την εξής σύνθεση: Σπύρος Ασδραχάς πρόεδρος, Ηλίας Νικολακόπουλος αντιπρόεδρος, Βαγγέλης Καραμανωλάκης γενικός γραμματέας, Γιώργος Κουκουλές ταμίας, Άγγελος Ελεφάντης, Χρήστος Λούκος, Ιωάννα Παπαθανασίου, Τάσος Σακελλαρόπουλος, Δημήτρης Σπάθης μέλη και αναπληρωματικά μέλη Προκόπης Παπαστράτης και Αντώνης Λιάκος.

M2k Tekno